Jesteśmy profesjonalnym i naukowym towarzystwem lekarzy rodzinnych konsekwentnie działającym na rzecz budowy
i rozwoju systemu ochrony zdrowia wysokiej jakości, służącego zdrowiu, godności i dobremu samopoczuciu wszystkich ludzi.
 

Akredytacje -> Akredytacja

Program Akredytacji Podstawowej Opieki Zdrowotnej

SPIS TREŚCI

 

Wyróżnienie

Jednostka podstawowej opieki zdrowotnej (poz) położona na terenie Polski (publiczny zakład opieki zdrowotnej, niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, indywidualna bądź grupowa praktyka lekarska indywidualna specjalistyczna praktyka medycyny rodzinnej w zakresie medycyny ogólnej oraz przychodnia niezależnie od organu założycielskiego, którym może być spółka prawa handlowego, fundacja, stowarzyszenie, organy samorządu terytorialnego i tym podobne) może ubiegać się o akredytację, czyli wyróżnienie, z uwagi na jej jakość.

Wyróżnieniem tym jest nadanie przez Radę Akredytacyjną statusu jednostki akredytowanej. Potwierdzeniem przyznania statusu jednostki akredytowanej jest certyfikat akredytacyjny wystawiany przez Radę Akredytacyjną na określony okres czasu. Stanowi on dowód, iż jednostka pomyślnie przeszła proces oceny, cechuje się wysokim poziomem funkcjonowania oraz dobrą jakością udzielanych świadczeń.

Certyfikat oznacza też, że Rada Akredytacyjna zawierza jednostce, iż jej sposób działania w okresie ważności certyfikatu będzie się charakteryzował jakością nie gorszą niż stwierdzana w trakcie oceny.

Jednostce wraz z certyfikatem i na okres obowiązywania certyfikatu przyznawane jest:

akredytacjaprawo posługiwania się symbolem - logiem jednostki akredytowanej oraz


możliwość zaopatrzenia nazwy jednostki certą (specyficzny znak A w indeksie górnym na końcu ostatniego słowa nazwy własnej jednostki) wskazującą, iż jest to jednostka akredytowana.

 

spis treści...

Uzyskanie Akredytacji

Jednym z podstawowych założeń systemu akredytacji jest jej dobrowolność.
Oznacza to, iż jednostka poz. sama decyduje, czy i kiedy zgłosić chęć uzyskania akredytacji. Rada Akredytacyjna przyznaje akredytację na podstawie wniosku skierowanego przez Ośrodek Akredytacyjny Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia (zgodnie ze wskazaniem Rady Akredytacyjnej ) opartego na przeprowadzonym przeglądzie jednostki i dokonanej wszechstronnej ocenie.

Rada Akredytacyjna w odpowiedzi na wniosek jednostki może:

- przyznać akredytację pełną na okres 3 lat,

- przyznać akredytację warunkową na okres 1 roku (otrzymywana tylko jeden raz),

- odmówić przyznania akredytacji.

Decyzja Rady wynika z poziomu spełniania wymogów.
Uzyskanie minimum 75%, możliwej do uzyskania punktacji skutkuje akredytacją pełną.
Uzyskanie 68% - 74% skutkuje przyznaniem akredytacji warunkowej.

Do publicznej wiadomości podawane są jedynie decyzje pozytywne, tj. o przyznaniu jednostce pełnej lub warunkowej akredytacji.

 

spis treści...

Podstawa przyznania akredytacji

Zawierzenie przez Radę Akredytacyjną, iż poziom świadczeń udzielanych przez jednostkę będzie odpowiednio wysoki opiera się na wynikach wszechstronnej oceny jakości jednostki.

Ocena ta opiera się na porównaniu faktycznie stwierdzanej praktyki postępowania i stanu jednostki z wzorcami jakie stanowią standardy akredytacyjne. Oceny dokonuje Ośrodek Akredytacyjny prowadzony przez Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia zgodnie ze wskazaniem Rady Akredytacyjnej.

Ocena dokonywana przez Ośrodek Akredytacyjny opiera się na:

- wynikach przeglądu jednostki prowadzonego przez wizytatorów akredytacyjnych w czasie ich pobytu w jednostce, który sprowadza się do oceny stopnia spełniania przez jednostkę standardów akredytacyjnych,

- wynikach ankietyzacji pacjentów jednostki przeprowadzonej przez Ośrodek w zakresie określonym niektórymi, stosownymi standardami.

 

spis treści...

Standardy akredytacyjne

Standardy są określane na poziomie optymalnym, tzn. z jednej strony stawiają relatywnie wysokie wymagania, z drugiej strony są osiągalne dla każdej jednostki podejmującej wysiłek wprowadzania zmian w swym funkcjonowaniu. Wymogi wynikające ze standardów akredytacyjnych są niezależne od wymogów wynikających z przepisów prawa: z reguły standardy akredytacyjne stawiają wyższe wymogi niż obowiązujące przepisy prawa. Możliwa jest jednak relacja odwrotna. Powody opracowywania przepisów prawnych bywają rozmaite, podczas gdy standardy akredytacyjne tworzone są, by stymulować jedynie wysoką jakość opieki zdrowotnej.

Standardy są wszechstronne, dotyczą kluczowych elementów udzielania świadczeń pacjentom i zarządzania jednostką. Zostały ustalone we wszystkich dziedzinach mających istotny wpływ na bezpieczeństwo i jakość opieki świadczonej pacjentom.

Zestaw standardów zawiera jedynie standardy punktowane. Nie ma w nim standardów obligatoryjnych, których pełne spełnienie byłoby wstępnym warunkiem uzyskania akredytacji.

Standardy akredytacyjne są formułowane w postaci krótkich zdań określających stan pożądany. Treści samego standardu towarzyszą:

- wyjaśnienie opisujące intencję danego standardu,

- wskazanie sposobu sprawdzania, czy jest on spełniany,

- przewidziana punktacja.

Standardy są punktowane w skali 5, 3, 1 lub 5, 1.
Najniższa punktacja standardu to 1 pkt.. Przyjmując zestaw obowiązujących standardów Rada Akredytacyjna ustala punktację każdego standardu, a także przyznaje wartość wagową odzwierciedlającą przypisywaną standardowi istotność. Punktacja wskazująca na sposób oceniania standardu jest podawana do publicznej wiadomości, natomiast wagi standardów nie są upubliczniane.

Dokonując oceny jednostki wizytatorzy nie mogą brać pod uwagę jakichkolwiek wymogów, które wprost nie wynikają z treści standardów akredytacyjnych.

Standardy są wymogami explicite, tj. są powszechnie dostępne. Oznacza to, iż jednostka podstawowej opieki zdrowotnej może posługiwać się nimi dla własnych potrzeb, dla oceny czy spełnia wymogi stawiane ubiegającym się o akredytację. Wykorzystywanie standardów akredytacyjnych dla jakichkolwiek innych celów, w szczególności dla prezentacji publicznej, prowadzenia edukacji, doradztwa (konsultingu) zbiorowego i indywidualnego, rozpowszechniania w drodze publikacji lub poprzez Internet wymaga każdorazowo zgody ich autorów, tj. Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce i Towarzystwa Promocji Jakości w Ochronie Zdrowia.
Prośbę o taką zgodę należy kierować bezpośrednio do jednej z tych organizacji, która w porozumieniu z pozostałymi dwoma, udzieli lub odmówi stosownej zgody. Wymóg uzyskania takiej zgody nie dotyczy żadnej z organizacji będącej współautorem standardów akredytacyjnych dla podstawowej opieki zdrowotnej, któramoże także cedować uprawnienia do wykonywania zadań własnych.

 

spis treści...

Wizytatorzy

Przeglądu jednostki dokonują wizytatorzy. Kandydaci na wizytatora programu akredytacji poz muszą dobrze znać specyfikę podstawowej opieki zdrowotnej, rozumieć cele i założenia medycyny rodzinnej, a także wiedzieć na czym polega zewnętrzny system zapewnienia jakości jakim jest akredytacja.

Aby uzyskać tytuł wizytatora w programie akredytacji poz muszą oni przejść przeszkolenie z zakresu wykorzystywania standardów, szkolenie w pełnieniu roli wizytatora oraz dowieść swoich umiejętności prowadzenia przeglądu jednostek poz.

Rada Akredytacyjna określiła wymogi, jakie musi spełniać wizytator i w oparciu o nie nadaje uprawnienia wizytatora (kryteria dla wizytatorów przyjęte podczas spotkania Rady Akredytacyjnej 19.XII.2003 r.):

1. wizytator musi mieć ukończone szkolenie dla wizytatorów,

2. wizytator musi odbyć 3 wizyty pod kuratelą,

3. wizytator musi uzyskać trzy pozytywne oceny doświadczonych wizytatorów,

4. staż pracy wizytatora nie może być krótszy niż 5 lat,

5. wizytator musi uzyskać pozytywną opinię organizacji współtworzących Radę Akredytacyjną (np.: samorządu, kolegium, towarzystwa).

Wymogi te są ograniczone czasowo i prolongowane o ile wizytator jest dyspozycyjny, prowadzi przeglądy jednostek, a Ośrodek Akredytacyjny nie zgłasza pod jego adresem zastrzeżeń. Nabór i weryfikację wizytatorów prowadzi Ośrodek Akredytacyjny.

Zdecydowana większość wizytatorów, to osoby, które pracują lub dłuższy czas pracowały w podstawowej opiece zdrowotnej. Kandydatów na wizytatorów rekomendują organizacje współtworzące Radę Akredytacyjną,., w szczególności Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce.

Osoby zainteresowane mogą ubiegać się o taką rekomendację. Przegląd jest możliwy jedynie, gdy co najmniej jednym z prowadzących go wizytatorów jest lekarz z doświadczeniem w poz.

 

spis treści...

Przegląd

Przegląd jednostki poz trwa z zasady 1 dzień i jest dokonywany przez dwóch, wyjątkowo trzech wizytatorów. Przegląd dużej przychodni może trwać dwa dni.

Podstawę do zakwalifikowania jednostki do przeglądu oraz zaplanowania długości wizyty i liczby wizytatorów stanowi kwestionariusz zgłoszeniowy. Przedstawione w nim dane służą do określenia wielkości i rodzaju jednostki, profilu świadczonych usług, liczby zatrudnionego personelu, liczby usług kontraktowanych z innymi jednostkami. Kwestionariusz jednostki ubiegającej się o akredytację jest dostępny w Ośrodku Akredytacyjnym, Radzie Akredytacyjnej i organizacjach ją współtworzących.

Przegląd może zostać przeprowadzony w jednostce, która złożyła:

1. kwestionariusz zgłoszeniowy, z którego wynika, iż jest to jednostka poz mogąca ubiegać się o akredytację,

2. dokument potwierdzający odbycie przez pracownika(ów) szkolenia z zakresu akredytacji (akceptowany w okresie do 12 miesięcy od dnia odbycia szkolenia),

3. formularz samooceny potwierdzony przez konsultanta wraz z jego opinią (akceptowany w okresie do 6 miesięcy od dnia przeprowadzenia samooceny).

W odpowiedzi na złożone w Ośrodku Akredytacyjnym powyższe dokumenty jednostka w ciągu 2 tygodni otrzymuje informację, czy może zostać poddana przeglądowi, plan wizytacji wraz z umową na przeprowadzenie przeglądu.
Wówczas wyznaczany jest termin wizytacji, który wypada nie wcześniej niż jeden miesiąc i nie później niż 3 miesiące po otrzymaniu podpisanej umowy i opłaty rejestracyjnej. Jednostce przysługuje prawo jednokrotnego przełożenia terminu wizytacji o nie dłużej niż 2 miesiące.

 

spis treści...

Przygotowanie

Dostosowanie do wymogów stawianych przez standardy akredytacyjne wymaga z reguły wytężonej pracy personelu jednostki i wprowadzenia szeregu modyfikacji w organizacji pracy.
Wstępem do tego jest edukacja z zakresu programu akredytacji poz. Dotyczy ona tak kwestii rozumienia standardów jak i sposobów przygotowania jednostki do oceny. Takie działania kształcące, dla wszystkich zainteresowanych akredytacją poz prowadzi instytucja wskazana przez Radę Akredytacyjną. W programie akredytacji poz instytucją tą jest Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Odbycie takich szkoleń przez personel jednostki jest pierwszym krokiem na drodze do akredytacji.

Drugim krokiem, jaki należy uczynić przed oficjalnym zgłoszeniem do procesu akredytacji, jest przeprowadzenie samooceny zgodności codziennej praktyki ze standardami Celem jest określenie tych obszarów, w których standardy nie są spełniane, wskazanie przyczyn i ustalenie jakie działania naprawcze mogą korzystnie zmienić sytuację.
Powinno to skutkować wprowadzeniem modyfikacji w organizacji jednostki, które sprawią, iż kolejna samoocena wypadnie pozytywnie. Jest to proces przygotowania jednostki do ostatecznej oceny akredytacyjnej w czasie wizytacji.
Jedną z zasadniczych cech systemu akredytacji jest niezależność i obiektywność osób i organizacji akredytującej. Prowadzenie doradztwa i oceny akredytacyjnej przez te same osoby lub tą samą organizację jest sytuacją niedozwolonego konfliktu interesów.

Rada Akredytacyjna wskazała Towarzystwo Promocji Jakości Opieki Zdrowotnej jako organizację właściwą do udzielania konsultacji. Ich ostatecznym efektem jest opinia o stanie przygotowania o stanie jednostki wraz z finalną samooceną.

 

spis treści...

Wizytacja

Przegląd jednostki dokonywany w trakcie wizytacji ma na celu sprawdzenie stopnia zgodności stanu rzeczywistego z wymogami standardów akredytacyjnych.
Określone zostają obszary funkcjonowania jednostki wymagające dalszej poprawy.

W celu uzyskania wyczerpującej informacji wizytatorzy w trakcie przeglądu jednostki prowadzą:

- obserwację bezpośrednią udzielania świadczeń, organizacji jednostki, funkcji pomocniczych i otoczenia jednostki,

- wywiady z kierownictwem jednostki, w celu zapoznania się ze sposobem zarządzania, zamierzeniami i strategią ich osiągania,

- wywiady z zespołem pracowników tak medycznych jak i nie medycznych, w celu m.in. oceny ich współdziałania, integracji i identyfikacji z celami jednostki,

- wywiady z pacjentami i ankietyzację,

- przegląd dokumentacji organizacji,

- przegląd dokumentacji medycznej co najmniej 25 losowo wybranych pacjentów, a także dokumentacji rejestracji oraz dotyczących zadań specjalnych (np. zabiegi, dyspanseryzacja).

Ponadto wizytatorzy dokonują losowego wyboru 70-100 pacjentów (w zależności od wielkości jednostki), spośród osób, które korzystały ze świadczeń w okresie ostatnich 4 tygodni.

Dane adresowe tych osób przekazywane są do Ośrodka Akredytacyjnego celem przeprowadzenia ankietyzacji.

 

spis treści...

Status jednostki akredytowanej

Przyznanie akredytacji oznacza zawierzenie, iż poziom stwierdzany w czasie wizytacji będzie utrzymywany przez okres wymieniony w certyfikacie.

Potwierdzeniem tego są niezapowiedziane wizytacje kontrolne odbywane w jednostkach posiadających status jednostek akredytacyjnych. Zgodę na taki, ponowny przegląd i na jego konsekwencje z cofnięciem akredytacji włącznie jednostka daje z chwilą podpisania umowy na przeprowadzenie przeglądu (artykuł dotyczący przeglądu kontrolnego jest częścią umowy).

Przeglądy kontrolne odbywane są zarówno z inicjatywy Ośrodka Akredytacyjnego, jak i Rady Akredytacyjnej. Wybór jednostek do tych przeglądów dokonywany jest w oparciu o sygnały o niewłaściwym działaniu, jak również na zasadzie przypadkowego doboru losowego.

 

spis treści...

Opłaty

Opłaty za przegląd obejmujące też procedurę decyzyjną oraz przeglądy kontrolne ustala Ośrodek Akredytacyjny.

Opłaty za szkolenia i konsultacje ustalają organizacje realizujące te programy.

Wszystkie opłaty w programie akredytacji przed wdrożeniem do praktyki wymagają pozytywnej opinii Rady Akredytacyjnej.

 

spis treści...

 
 

Copyright 2011 KLRwB

realizacja: T-MATIC Grupa Computer Plus